Πότε πρέπει να ανησυχήσω για την ομιλία του παιδιού μου;

                              (παιδιά 3 μηνών έως 1 έτους)

• Αν το παιδί δεν προσπαθεί να εντοπίσει την πηγή του ήχου.
• Αν το παιδί δεν διακόπτει μια δραστηριότητα όταν ακούει έναν ήχο, ενώ αναγνωρίζει τη φωνή της μητέρας του.
• Αν  δεν επαναλαμβάνει κάποιους ήχους.
• Αν δεν ανταποκρίνεται στο «ναι» και στο «όχι».
• Αν το παιδί δεν  παρατηρεί τις πηγές του ήχου (λ.χ. το πλυντήριο, τη φωνή του σκύλου).
• Αν δεν προσπαθεί να πει διαφορετικούς ήχους (π, μ, μπ).
• Αν δεν αρχίζει να κατανοεί απλές εντολές όπως «έλα εδώ».
• Αν δεν λέει δύο ή τρεις λέξεις, όχι υποχρεωτικά καθαρά,
• Αν το παιδί δεν χρησιμοποιεί ήχους για να τραβήξει την προσοχή των γύρω του.

                                       (παιδιά 1 έως 2 ετών)

• Αν το παιδί δεν δείχνει τις εικόνες σε ένα βιβλίο όταν του διαβάζετε.
• Αν δεν δείχνει μέρη του σώματος.
• Αν δεν υπακούει σε πιο σύνθετες εντολές («βάλε την μπάλα στο τραπέζι»).
• Αν το παιδί δεν βάζει μαζί δύο ή τρεις λέξεις για να κάνει προτάσεις.
• Αν δεν ρωτάει χρησιμοποιώντας δύο ή τρεις λέξεις.
• Αν δεν χρησιμοποιεί 10-20 λέξεις.
• Αν δεν μπορεί να μιμηθεί καθαρά φθόγγους.

                                     (παιδιά 2 έως 3 ετών)

• Αν δεν κατανοεί εύκολα την ομιλία. 
• Αν δεν χρησιμοποιεί απλές προτάσεις στο λόγο του. 
• Αν το παιδί δεν αναγνωρίζει τρία – τέσσερα βασικά χρώματα.
• Αν δεν μπορεί να ξεχωρίσει τους διαφορετικούς ήχους.
• Αν δεν μπορεί να πει το όνομά του.

(παιδιά 3 έως 4 ετών)

• Αν το παιδί δεν μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις με το «ποιός» και το «τί».
• Αν το παιδί έχει δυσκολία να σχηματίσει απλές προτάσεις.
• Αν το παιδί εκφράζεται με πολύ λίγες λέξεις ή δεν έχει αρχίσει να χρησιμοποιεί λέξεις ακόμα.
• Αν η ομιλία του παιδιού δεν γίνεται κατανοητή από την πλειοψηφία των συγγενών και μερικών αγνώστων.
• Αν το παιδί έχει δυσκολία να εκτελέσει απλές προφορικές εντολές χωρίς τη βοήθεια κινήσεων των χεριών (π.χ. να του δείξουμε).
• Αν χάνει εύκολα το ενδιαφέρον του στο παιχνίδι και περιορίζεται στην επανάληψη των ίδιων ρουτινών (π.χ. βάζει στη σειρά αυτοκινητάκια χωρίς να τα παίζει).
• Αν δεν ανταποκρίνεται όταν κάποιος το φωνάζει ή το ρωτάει κάτι.
• Αν επαναλαμβάνει τι λένε οι άλλοι αντί να απαντά.
• Αν παρουσιάζει επαναλήψεις ήχων, συλλαβών, λέξεων, παύσεις και διακοπές στη ροή.

            

(παιδιά 4 έως 5 ετών)

• Αν δεν μπορεί να απαντήσει σε απλές ερωτήσεις με το «τί», «πού» και το «γιατί».
• Αν το παιδί εκφράζεται με περιορισμένο αριθμό λέξεων και έχει δυσκολία να ονομάσει καθημερινά αντικείμενα, ζώα, φαγητά, κ.τ.λ..
• Αν η ομιλία του παιδιού γίνεται δύσκολα κατανοητή από τους γονείς ή συγγενείς, συνομήλικους και την πλειοψηφία των αγνώστων λόγω πολλαπλών λαθών στην άρθρωση.
• Αν το παιδί έχει δυσκολία να καταλάβει τους ενήλικες όταν του μιλάνε και να εκτελέσει προφορικές εντολές με τουλάχιστον 2 μέρη (π.χ. Πήγαινε στην κουζίνα. Φέρε μου ένα κουτάλι.).
• Αν το παιδί κάνει πολλά γραμματικά λάθη (π.χ. παραλείπει άρθρα, δεν σχηματίζει χρόνους ρημάτων, δεν χρησιμοποιεί αντωνυμίες, δεν σχηματίζει πληθυντικούς ουσιαστικών).
• Αν σχηματίζει προτάσεις με μπερδεμένη σειρά των λέξεων και δεν γίνεται εύκολα κατανοητό.
• Αν δεν μπορεί να παρακολουθήσει μία σύντομη ιστορία με 2 ή 3 γραμμές και να απαντήσει σε απλές ερωτήσεις σχετικά με αυτό που άκουσε.
• Αν παρουσιάζει επαναλήψεις ήχων, συλλαβών, λέξεων, παύσεις και διακοπές στη ροή.

                         

(παιδιά ετών 5 +)

• Μιλάει μόνο με προτάσεις 3-4 λέξεων για γεγονότα του παρόντος.
• Δεν μπορεί ποτέ να απαντήσει σε ερωτήσεις για το χθες ή το αύριο.
• Δεν μπορεί ποτέ να απαντήσει σε ερωτήσεις με το «πώς».
• Μιλάει πολύ, αλλά τα σχόλιά του μπορεί να μην είναι σχετικά με το θέμα.
• Έχει δυσκολία να κάτσει και να ακούσει μια ιστορία ή περισσότερες από 4-5 προτάσεις χωρίς να αποσυντονιστεί ή να χάσει το ενδιαφέρον του.
• Δεν μπορεί να δώσει τη σημασία/ ορισμό/ περιγραφή κοινών λέξεων.
• Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει επίθετα για να προσδιορίσει αντικείμενα.
• Παρουσιάζει πολλαπλά λάθη στην άρθρωση ή σε ήχους στον αυθόρμητο λόγο. Συνομήλικοι, γονείς και δάσκαλοι μπορεί να έχουν δυσκολία να καταλάβουν το παιδί.
• Εμφανίζει απόγνωση ή απογοήτευση όταν προσπαθεί να επικοινωνήσει.
• Παραλείπει λέξεις σε προτάσεις όταν μιλάει.
• Αν παρουσιάζει επαναλήψεις ήχων, συλλαβών, λέξεων, παύσεις και διακοπές στη ροή.
  
  
   Ανεξάρτητα από την ηλικία και το φύλο του παιδιού, οι γονείς θα πρέπει να ανησυχήσουν:

·         αν η φωνή του παιδιού είναι πολύ σιγανή ή πολύ δυνατή

·         αν η χροιά της φωνής του δεν είναι ανάλογη με το φύλο του

·         αν δυσκολεύεται ν΄ αρχίσει μια φράση κι επαναλαμβάνει λέξεις ή συλλαβές.

·         αν  ξαφνικά κι  απότομα  η ομιλία του χειροτερεύει.