Συμβουλεύομαι το Λογοθεραπευτή όταν...

Συμβουλεύομαι το Λογοθεραπευτή όταν το παιδί μου...

1…έχει δυσκολίες στην ανάγνωση…

Υπάρχουν παιδιά που έχουν ιδιαίτερους ρυθμούς μάθησης σε σχέση με τους συνομήλικούς τους. Αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας διαβάζει αργά, κομπιάζει, διστάζει όταν διαβάζει φωναχτά ή αποφεύγει τη μεγαλόφωνη ανάγνωση, κάνει συχνά λάθη, αναστρέφει γράμματα, μαντεύει την κατάληξη μιας λέξης, παραλείπει, επαναλαμβάνει ή προσθέτει μικρές λέξεις στο κείμενο, πηδάει σειρές, διαβάζει την ίδια σειρά δύο φορές, χάνει τη θέση του στο κείμενο ή διαβάζει με τη βοήθεια του δακτύλου του, δε βάζει «χρώμα» στη φωνή του,  μαντεύει τις δύσκολες λέξεις από τα συμφραζόμενα, παρατονίζει και δεν τηρεί τα σημεία στίξης, ζητήστε τη συμβουλή ενός ειδικού λογοθεραπευτή στις μαθησιακές δυσκολίες για την αξιολόγηση των δυσκολιών αυτών και την έγκαιρη αντιμετώπισή τους.

2…παραλείπει γράμματα όταν γράφει…

Τα παιδιά, όταν πρωτομαθαίνουν να γράφουν, παραλείπουν γράμματα,  χαρακτηριστικό το οποίο στα περισσότερα σταδιακά εξαλείφεται χωρίς παρέμβαση. Σε περίπτωση που το χαρακτηριστικό αυτό συνεχίζει να εμφανίζεται στα γραπτά του παιδιού και κυρίως σε λέξεις με δύσκολα συμφωνικά συμπλέγματα, π.χ. στ, τσ, πρ, κλ, στρ, μετά το πρώτο τρίμηνο της Β’ Δημοτικού, καλό θα ήταν να ζητήσετε αξιολόγηση από έναν ειδικό λογοθεραπευτή.

3…είναι ανορθόγραφο…

Αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας έχει δυσκολία στην κατάκτηση της ικανότητας για ορθογραφημένη γραφή, δηλαδή κάνει λάθη στις γραμματικές καταλήξεις και στο θέμα των λέξεων, αντικατάσταση, αντιστροφή ή παράλειψη γραμμάτων, ένωση λέξεων, έλλειψη τονισμού ή απουσία σημείων στίξης, είναι η αναγκαία η παρέμβαση ενός ειδικού λογοθεραπευτή. Σημειώνεται ότι το είδος και ο αριθμός των λαθών αποκτούν διαφορετική σημασία και απαιτούν διαφορετική αντιμετώπιση ανάλογα με τη βαθμίδα της σχολικής εκπαίδευσης στην οποία βρίσκεται ο κάθε μαθητής.

4…έχει περιορισμένο λεξιλόγιο…

Αν το παιδί χρησιμοποιεί μόνο οικείες και απλές λέξεις,  δυσκολεύεται στην εύρεση της  κατάλληλης λέξης και στην γρήγορη ονομασία αντικειμένων, δε χρησιμοποιεί ευρύ φάσμα λεξιλογίου αναλογικά με την ηλικία του και επιλέγει λέξεις που φαίνονται αταίριαστες σε ένα συγκεκριμένο γλωσσικό περιβάλλον, κρίνεται απαραίτητη η εκτίμηση και η παρέμβαση από έναν ειδικό λογοθεραπευτή.

5…συγκεντρώνεται δύσκολα και είναι ανοργάνωτο…

Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι την ίδια ικανότητα συγκέντρωσης. Η δυσκολία συγκέντρωσης των μαθητών επιδρά αρνητικά στην ικανότητα οργάνωσης της μελέτης και στην παρακολούθηση του μαθήματος στο σχολείο. Πολλές φορές το παιδί ξεχνά να φέρει από το σχολείο τετράδια, βιβλία και γραφική ύλη και οι εργασίες για την επόμενη μέρα είναι ελλιπώς ή και καθόλου σημειωμένες. Η παρέμβαση του ειδικού λογοθεραπευτή σε αυτές τις περιπτώσεις εφαρμόζεται σε συνεργασία με το παιδί, το  γονιό και το δάσκαλο.

6…δυσκολεύεται να εκφραστεί εύκολα και με σαφήνεια…

Αν έχετε διαπιστώσει ότι η παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου αποτελεί μια επίπονη διαδικασία για το παιδί, την οποία αποφεύγει συστηματικά, παρουσιάζει δυσκολίες στη σύνταξη, απουσία σημείων στίξης, άσχετες παρεμβολές, αδυναμία ανάπτυξης παραγράφου ή διαχωρισμού παραγράφων, ακατάστατο γραφικό χαρακτήρα, δυσανάγνωστο γραπτό, παραλείψεις τόνων ή παρατονισμούς, αντιστροφές γραμμάτων, παράλειψη ή μετατόπιση συλλαβών και πολλά ορθογραφικά λάθη, τότε καλό θα ήταν να ζητήσετε τη γνώμη ενός ειδικού λογοθεραπευτή.

7…ετοιμάζεται να πάει στην Α΄ Δημοτικού…

Στη χώρα μας το μόνο κριτήριο για την εισαγωγή του παιδιού στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι η χρονολογική του ηλικία, κριτήριο που δεν αποτελεί το εγγύηση για την ομαλή εισαγωγή στην Α΄ τάξη, αφού κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης. Η έγκαιρη αξιολόγηση της σχολικής ετοιμότητας από τον ειδικό λογοθεραπευτή δείχνει κατά πόσο το παιδί έχει τις απαραίτητες ικανότητες και την ωριμότητα που χρειάζεται για να φοιτήσει με επιτυχία και χωρίς δυσκολίες το Δημοτικό σχολείο ή σε ποιους τομείς χρειάζεται βοήθεια πριν την είσοδό του στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

8…έχει δυσκολίες στην κατανόηση κειμένου…

Αν το παιδί δυσκολεύεται στο να κατανοήσει ένα κείμενο όταν το διαβάζει το ίδιο, ενώ του είναι περισσότερο κατανοητό όταν του το αναγιγνώσκει κάποιος άλλος, ότι έχει δυσκολίες στο να χωρίσει ένα κείμενο σε επιμέρους ενότητες, να εντοπίσει την κεντρική ιδέα καθεμιάς και να δώσει πλαγιότιτλους, να απαντήσει σε ανοιχτού τύπου ερωτήσεις, να κάνει περίληψη, να κάνει νοηματικές προεκτάσεις αφορμώμενο από το κείμενο, να εξάγει συμπεράσματα – τύπου ηθικού διδάγματος, τότε καλό θα ήταν να ζητήσετε τη συμβουλή ενός ειδικού λογοθεραπευτή.

9…μιλάει αλλά δεν μπορεί να πει κάποια σύμφωνα…

Αρκετά παιδιά προσχολικής ηλικίας παρουσιάζουν δυσκολίες στην παραγωγή συγκεκριμένων φωνημάτων. Αυτή η δυσκολία κυρίως οφείλεται σε μη ακριβή τοποθέτηση, δηλαδή το παιδί δεν ακολουθεί τον ακριβή τρόπο παραγωγής του κάθε φωνήματος. Στην περίπτωση που παρατηρήσετε κάτι τέτοιο, είναι απαραίτητη η αξιολόγηση του παιδιού από λογοθεραπευτή, ο οποίος θα εφαρμόσει ένα  πρόγραμμα αποκατάστασης,  με στόχο την εξάλειψη των δυσκολιών του παιδιού.

10…δεν μιλάει καθόλου ενώ καταλαβαίνει τους άλλους…

Η συχνότερη αιτία για την καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας των παιδιών είναι η ύπαρξη δυσκολίας στον προγραμματισμό και συντονισμό των αρθρωτικών κινήσεων που είναι απαραίτητες για την παραγωγή της ομιλίας. Η δυσκολία αυτή, με το κατάλληλο πρόγραμμα παρέμβασης που εφαρμόζει ο λογοθεραπευτής, μπορεί να αποκατασταθεί πλήρως και η εξέλιξη της ομιλίας του παιδιού να είναι φυσιολογική.

11…μπερδεύεται εύκολα όταν του δίνονται οδηγίες…

Υπάρχουν απλές οδηγίες – «Φέρε μου το μολύβι» – και περισσότερο σύνθετες – «Πήγαινε στο γραφείο, πάρε το πράσινο στυλό και το κίτρινο τετράδιο και φέρε μου τα» – οι οποίες για να μπορέσουν να ολοκληρωθούν με επιτυχία θα πρέπει το παιδί να είναι συγκεντρωμένο και να χρησιμοποιεί τη μνήμη του. Η μνήμη δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να απομνημονεύει και να ανακαλεί εύκολα και αποτελεσματικά νέο λεξιλόγιο και πληροφορίες από το περιβάλλον του. Ο ρόλος του ειδικού λογοθεραπευτή σε αυτή τη περίπτωση είναι να προσπαθεί να ενισχύει τη μνήμη του παιδιού με διάφορες ασκήσεις αλλά και να τον διευκολύνει στην εκτέλεση κάθε σταδίου.

12…έχει χαμηλή επίδοση και προβλήματα συμπεριφοράς στο σχολείο…

Για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και τους μαθητές που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν επαρκώς  στις σχολικές απαιτήσεις, η φοίτηση στο σχολείο μπορεί να αποτελέσει πηγή εσωτερικής πάλης. Η πίεση για επιτυχία είναι μεγάλη και το τίμημα της αποτυχίας βαρύ, ειδικά όταν υπάρχει κλίμα ανταγωνισμού στο σχολείο ή στο οικογενειακό περιβάλλον. Πίσω από το προσωπείο ενός μαθητή γεμάτου αντιρρήσεις και θυμού προς τους δασκάλους ή τους «καλούς μαθητές» της τάξης, κρύβεται ένα έντονο συναίσθημα φόβου αποτυχίας και μειονεκτικότητας. Πέραν ενός εκπαιδευτικού αποκαταστασιακού προγράμματος για την αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών, είναι απαραίτητη η παρέμβαση ενός παιδοψυχολόγου, προκειμένου για την ενθάρρυνση των προσπαθειών και την ενίσχυση της αυτοπεποίθησής του παιδιού, μέσα σε ένα κλίμα ασφάλειας και αποδοχής, ώστε να ενισχυθεί και να κινητοποιηθεί για να συνεχίσει να προσπαθεί.

13…είναι ανώριμο και αδέξιο…

Τα παιδιά συχνά γίνονται οι αποδέκτες των απαιτήσεων της κοινωνίας για επίδειξη ωριμότητας. Μια συχνή αμυντική αντίδραση των παιδιών σε τέτοιου είδους ασυνείδητη ψυχολογική πίεση είναι να «πισωγυρίσουν» συναισθηματικά και συμπεριφορικά σε μια ηλικία μικρότερη από τη χρονολογική τους ηλικία. Έτσι, μπορεί να παρατηρηθεί ανώριμη συμπεριφορά στο σχολείο, στο σπίτι αλλά ακόμα και στον τρόπο που ένα παιδί κινείται, μιλάει, τρέφεται ή παίζει, στην προσπάθειά του να παραμείνει μικρό και να αποφύγει το βάρος των ευθυνών της εκάστοτε ηλικίας τους. Όταν ένας γονιός ή δάσκαλος παρατηρήσει τέτοιου είδους συμπεριφορά να επιμένει, θα πρέπει να ζητήσει τη βοήθεια ειδικού θεραπευτή, ώστε το παιδί, να ωριμάσει και να συμβαδίσει με τις ευθύνες αλλά και τις χαρές της εκάστοτε ηλικίας του.

 

14…μοιάζει να ονειροπολεί και να μην προσέχει…

Ένα παιδί χαμένο στις σκέψεις του, και που έχει διαγνωσθεί με διάσπαση προσοχής (ΔΕΠ-Υ), πιθανότερα βασανίζεται και από κάποιου άλλου είδους συναισθηματικό θέμα. Μπορεί να συμβαίνει κάτι στο σπίτι ή στο σχολείο – στο παρόν ή στο παρελθόν – το οποίο να απασχολεί το παιδί και να του προκαλεί εσωτερική ένταση και συγκρούσεις. Το αποτέλεσμα είναι τα εσωτερικά ερεθίσματα να είναι εντονότερα από τα εξωτερικά και να τραβούν την προσοχή και καταναλώνουν την ενέργεια του παιδιού. Σε αυτή την περίπτωση, ο λογοθεραπευτής με συνεργασία ενός παιδοψυχολόγου μπορούν να δώσουν διέξοδο στις σκέψεις, τα συναισθήματα και την συσσωρευμένη ένταση του παιδιού, κι έτσι να το βοηθήσουν στη συγκέντρωση και στην πιο ενεργή συμμετοχή του στην καθημερινότητά του.

15…για να είμαι καλός γονιός…

Η αγωνία να είμαστε σωστοί και καλοί γονείς είναι σημάδι ότι ενδιαφερόμαστε πραγματικά για τα παιδιά μας και την εξέλιξή τους. Τα παιδιά δεν χρειάζονται τέλειους και αλάθητους γονείς, αλλά αυτούς που προσπαθούν, αγωνίζονται, συνεχίζουν να θέλουν να μαθαίνουν, παραδέχονται τα λάθη τους και δείχνουν ειλικρινές ενδιαφέρον για τα παιδιά τους. Η αγάπη, η φροντίδα,  η κατανόηση, η ειλικρίνεια, η σταθερότητα, η συνέπεια, η ενθάρρυνση να αυτονομηθούν, η αποδοχή και η συμπαράσταση είναι οι βασικές ανάγκες που έχουν τα παιδιά για να γίνουν ώριμα, υπεύθυνα, αποφασιστικά, ανεξάρτητα, κοινωνικά και υγιή άτομα.