Συμβουλές ανάπτυξης Λόγου και Ομιλίας

	ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΟΓΟΥ  - ΟΜΙΛΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ: Τι μπορείτε να κάνετε ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ: Πότε να ζητήσετε συμβουλές ή βοήθεια από τον παιδίατρο ή τον λογοπεδικό
0 - 6 μηνών	έως 12 μηνών
το μωρό σας αντιδρά στους ήχους, κοιτάζει ή στρέφει το κεφάλι του προς την πηγή τους. Παράγει ήχους.	Καταλαβαίνει απλές οδηγίες. Λέει "μαμά" και "μπαμπά". Ανταποκρίνεται όταν ακούει το όνομα του.
Μιλήστε του με ήρεμο και ζεστό τρόπο. Τραγουδήστε και γελάστε μαζί του. Εξηγήστε του τους ήχους που ακούει. Ονομάστε τα οικεία άτομα και πράγματα της καθημερινής του ζωής. Πείτε του τι κάνετε.	Παίξτε με τη φωνή σας, αρέσει πολύ στο μωρό: η μελωδία της ομιλίας το βοηθά να καταλάβει και να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα πιό αποτελεσματικά. Βοηθήστε το μωρό σας να ανακαλύψει τη χαρά της επικοινωνίας: ενθαρρύνετε κάθε είδος αμοιβαίας αλληλεπίδρασης (το γέλιο, το χαμόγελο, το κοίταγμα, τις εκφράσεις του προσώπου κ.λ.π). Βοηθήστε το να καταλάβει οτι "ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΕΙΝΑΙ ΛΟΓΟΣ".
Παρατηρήστε αν το μωρό σας αντιδρά στους ήχους. Αν όχι, ελέγξτε την ακοή του. Αναζητήστε βοήθεια αν το μωρό σας, στην προσπάθεια του να επικοινωνήσει, δεν κάνει βλεμματική επαφή.	Σε αυτό το στάδιο η τηλεόραση προσφέρει ελάχιστα ερεθίσματα στο παιδί. Μην το αφήνετε να κάθεται και να βλέπει για πολύ ώρα, γιατί δεν προάγει την πραγματική επικοινωνία.
έως 18 μηνών	έως 2 χρονών
Καταλαβαίνει απλές οδηγίες και προτάσεις. Πρέπει να ονομάζει οικεία αντικείμενα. Το λεξιλόγιο του εμπλουτίζεται.	Καταλαβαίνει σύνθετες οδηγίες. Λέει το όνομα του. Χρησιμοποιεί προτάσεις με 2-3 λέξεις.
Μιλήστε του κανονικά, χρησιμοποιώντας γραμματικά σωστές προτάσεις και απλές λέξεις, αλλά όχι "μωρουδίστικα". Δώστε του βιβλία από χαρτόνι ή ύφασμα, που είναι κατάλληλα για την ηλικία του και συζητήστε τα μαζί του: τα χρώματα και τα σχήματα τραβούν το ενδιαφέρον του.	Εμπλουτίστε το λεξιλόγιο του. Εξηγήστε του τις λέξεις που δεν καταλαβαίνει. Επαναλάβετε τη λέξη που δεν λέει σωστά, αλλά μην του ζητάτε να την επαναλαμβάνει κάθε φορά.
Αναζητήστε βοήθεια αν το παιδί σας σταματήσει να μιλά ή αν η ομιλία του παραμένει στάσιμη ή παρπυσιάζει ενδείξεις οτι χειροτερεύει.	Αναζητήστε βοήθεια αν: το λεξιλόγιο του εκτός από "μαμά" και "μπαμπά" περιλαμβάνει ελάχιστες λέξεις. Η ομιλία είναι δυσκατάληπτη. Δεν συνδιάζει 2 λέξεις για να σχηματίσει σύντομες φράσεις και προτάσεις.
έως 3 χρονών	έως 4 χρονών
Καταλαβαίνει απλές ιστορίες. Χρησιμοποιεί προτάσεις. Κάνει ερωτήσεις. Χρησιμοποιεί πληθυντικό και προθέσεις.	Η ομιλία του παιδιού σας πλησιάζει περισσότερο αυτή των ενηλίκων όσον αφορά τη γραμματική και το συντακτικό.
Μάθετε στο παιδί σας πως να λέει ιστορίες: βοηθήστε το να ξεκαθαρίσει τις σκέψεις του και τα συναισθήματα του. Ενθαρρύνετε το να εγκαταλείψει το μπιμπερό και την πιπίλα, εφόσον τα χρησιμοποιεί ακόμα.	Διαβάστε ιστορίες μαζί και διηγηθείτε τις ο ένας στον άλλο. Έτσι ενθαρρύνετε μια θετική στάση προς την ανάγνωση και το λόγο (προφορικό και γραπτό). Τα παιδιά χρειάζονται το παράδειγμα σας: αφήστε τα να σας βλέπουν να διαβάζετε.
Αναζητήστε βοήθεια αν: Η ομιλία του παραμένει δυσκατάληπτη. Χρησιμοποιεί μόνο λίγα ρήματα ή/και καθόλου άρθρα ή επίθετα. Δεν χρησιμοποιεί πληθυντικό. Δεν σχηματίζει απλές προτάσεις.	Αναζητήστε βοήθεια αν: Δυσκολεύεται να αρχίσει μια πρόταση ή να επαναλάβει συλλαβές ή λέξεις. Χρησιμοποιεί μικρές και όχι σωστά οργανωμένες προτάσεις. Η ομιλία του δεν είναι πάντα κατανοητή. Δεν μπορεί να διηγηθεί απλά και πρόσφατα γεγονότα.