Ελλειματική προσοχή κ Υπερκινητικότητα

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) - διεθνώς Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) - είναι μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, η οποία συνεχίζεται, κατά ένα σημαντικό ποσοστό, και στην ενήλικη ζωή.

Το παιδί που διακόπτει συνέχεια τους άλλους, μιλάει ακατάπαυστα και δεν μπορεί να συγκεντρωθεί μέσα στην τάξη, μπορεί να μην είναι απλά ζωηρό ή νευρικό, αλλά να υποφέρει από το σύνδρομο ADHD.

Το παιδί που υποφέρει από αυτό το σύνδρομο, δυσκολεύεται να αξιολογήσει και να επεξεργαστεί τα ερεθίσματα που παίρνει από το περιβάλλον του με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συγκεντρωθεί σε κάποιο από αυτά. Επίσης, δεν είναι σε θέση να δώσει προτεραιότητα στις εικόνες που δέχεται καθημερινά από τον χώρο όπου ζει και κινείται, ούτε να οργανώσει όλα όσα ακούει, καθώς η προσοχή του διασπάται πολύ εύκολα από τα διάφορα εξωτερικά ερεθίσματα. Επιπλέον, του είναι αδύνατον να παραμείνει στην ίδια θέση για αρκετή ώρα ή να ασχοληθεί για πολύ με τα ίδια πράγματα, ενώ σπάνια τελειώνει κάτι που έχει αρχίσει. Την ίδια ώρα που προσπαθεί να συγκεντρωθεί, δείχνει να μην σε ακούει όταν του μιλάς σαν να βρίσκεται στον κόσμο του και δεν εννοεί να υπακούσει σε πειθαρχία και κανόνες. Αρκετά από τα παιδιά που έχουν το σύνδρομο της υπερκινητικότητας, υποφέρουν από μαθησιακές δυσκολίες. Παρουσιάζονται προβλήματα σε τομείς ανάπτυξης που επηρεάζουν την εξέλιξη τους (λόγος, κατανόηση, κοινωνικότητα).

Για να ξεκινήσουν όμως τόσο οι γονείς, όσο και οι εκπαιδευτικοί να ανησυχούν, θα πρέπει να υπάρχει εκδήλωση του Συνδρόμου πριν από τα επτά χρόνια της ζωής του παιδιού, όπως επίσης θα πρέπει να παρουσιάζει τα συμπτώματα για έξι τουλάχιστον μήνες. 

Σήμερα οι ερευνητές έχουν αποφασίσει ότι υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι Δ.Ε.Π.Υ.
• Υπερισχύων τύπος διάσπασης προσοχής, όπου βασικό χαρακτηριστικό είναι η διάσπαση προσοχής, χωρίς όμως να υπάρχει οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό.
• Υπερισχύων τύπος υπερκινητικότητας, όπου υπάρχει έντονη παρορμητικότητα και υπερκινητικότητα αλλά δεν παρατηρείται διάσπαση προσοχής.
• Παρουσία τόσο διάσπασης προσοχής όσο και υπερκινητικότητας

Τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει ένα παιδί με Δ.Ε.Π.Υ. χωρίζονται ανάλογα με τον τύπο Δ.Ε.Π.Υ., που παρουσιάζει το κάθε παιδί.
Οι δυσκολίες στη συγκέντρωση ορίζονται ως ακολούθως:
Το παιδί:
• Δυσκολεύεται να δώσει προσοχή στις λεπτομέρειες
• Κάνει απρόσεκτα λάθη
• Δεν φαίνεται να ακούει
• Δυσκολεύεται να παρακολουθήσει οδηγίες
• Δυσκολεύεται στην οργάνωση
• Αποφεύγει ή δεν του αρέσουν στόχοι οι οποίοι απαιτούν νοητική προσπάθεια
• Χάνει πράγματα
• Διασπάται πολύ εύκολα η προσοχή του
• Ξεχνά καθημερινές εργασίες ρουτίνας

Ερχόμενη τώρα στα χαρακτηριστικά της υπερκινητικής συμπεριφοράς και της παρορμητικότητας, αυτά ορίζονται ως ακολούθως:
Το παιδί:
• Ασχολείται με τα χέρια και τα πόδια του και περιφέρεται στην καρέκλα του
• Δυσκολεύεται να παραμείνει καθιστός
• Δυσκολεύεται να είναι ήσυχος κατά την εκτέλεση εργασιών
• Μιλά πολύ και συνεχώς
• Ενεργεί λες και έχει κτυπηθεί από μοτοσικλέτα
• Απαντά προτού ολοκληρωθεί η ερώτηση που του υποβάλλεται
• Δυσκολεύεται να περιμένει
• Διακόπτει και ενοχλεί τους άλλους


Το πρώτο βήμα το οποίο θα πρέπει να γίνει από τους γονείς είναι η ενημέρωσή τους σχετικά με το Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας. Χρειάζεται να γνωρίζουν πολύ καλά ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί τους, για ποιες ευθύνεται το ίδιο το παιδί και ποιες είναι εγγενείς. Ας μην ξεχνάμε ότι συνήθως τα παιδιά με Δ.Ε.Π.Υ. είναι αυτά τα οποία έχουν βιώσει μη κατανόηση από το εκπαιδευτικό σύστημα, αν δεν έχει εντοπιστεί το πρόβλημά τους. Δεν μπορούν λοιπόν και μέσα στο ίδιο τους το σπίτι να βιώνουν συναισθήματα απόρριψης και μη κατανόησης. Οι γονείς θα πρέπει να βοηθηθούν να αποδεχτούν τις δυσκολίες του παιδιού τους. Όσο πιο γρήγορα αντιληφθούν την πραγματική εικόνα του παιδιού τους τόσο πιο εύκολα θα βοηθήσουν και το παιδί τους.
  

Η έγκαιρη διάγνωση και η αποτελεσματική παρέμβαση των δυσκολιών που παρουσιάζει ένα παιδί με Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας, αναμφίβολα αποτελεί εισιτήριο για επιτυχία στην ενήλικη  ζωή του.