Τα Χαρισματικά Παιδιά

Τα Χαρισματικά Παιδιά αντιστοιχούν στο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού. Χαρακτηρίζονται από σύνθετο τρόπο σκέψης, ποικιλία ταλέντων, έντονη κριτική διάθεση, ιδιαίτερο χιούμορ, πολύ υψηλό δείκτη IQ και συχνά παρουσιάζουν συναισθηματική ανάπτυξη δυσανάλογη για την ηλικία τους. Μερικά απ' αυτά διαπρέπουν. Τα περισσότερα, όμως, δυστυχώς χαρακτηρίζονται λανθασμένα υπερκινητικά, με διάσπαση προσοχής, τεμπέλικα ή ακόμα και με νοητική υστέρηση, με αποτέλεσμα να σταματούν το σχολείο και να περιθωριοποιούνται. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί, ο γνωστός σε όλους μας Αϊνστάιν.

 Σημαντικό είναι να ειπωθεί ότι τα χαρισματικά παιδιά διακρίνονται από τα ταλαντούχα. Δηλαδή, το χαρισματικό παιδί διαθέτει εξαιρετικές ικανότητες ταυτόχρονα σε πολλούς γνωστικούς τομείς, όπως στη γλώσσα, τα μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες. Το ταλαντούχο παιδί έχει εξαιρετικές ικανότητες σε ένα μόνο ειδικό τομέα της επιστήμης ή της τέχνης, π.χ. τη μουσική ή μόνο στα μαθηματικά. 

Σύμφωνα με το Κέντρο Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Παιδιατρικής, οι πιο σημαντικές ενδείξεις ότι το παιδί είναι χαρισματικό είναι οι ακόλουθες:

1. Το διάβασμα: Πολλά ταλαντούχα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν εύκολα. Παρόλα αυτά, το διάβασμα από μικρή ηλικία δεν είναι κάποιο σημάδι από μόνο του – μερικά έξυπνα παιδιά παλεύουν για να μάθουν να διαβάζουν και πολλά παιδιά που διαβάζουν από νωρίς δεν είναι και τόσο έξυπνα

2. Το περπάτημα και η ομιλία: Τα παιδιά με υψηλές ικανότητες έχουν την τάση να μαθαίνουν να περπατούν και να μιλάνε από πολύ μικρή ηλικία. Έχουν πλούσιο λεξιλόγιο και ασυνήθιστο ενδιαφέρον για τις λέξεις.

3. Η περιέργεια: Οι ερωτήσεις που κάνουν είναι ίσως το πιο ξεκάθαρο σημάδι μιας ιδιοφυΐας. Τα ξεχωριστά παιδιά εντυπωσιάζονται από τον τρόπο που λειτουργεί ο κόσμος. Το μάτι τους βλέπει αμέσως τις λεπτομέρειες και εντοπίζουν πολύ γρήγορα τις διαφορές.

4. Η διαφωνία: Η αρνητική πλευρά των αναλυτικών τους μυαλών είναι ότι πολλές μικρές ιδιοφυές αμφισβητούν την εξουσία και διαφωνούν με κάθε παράκληση ή οδηγία. Έχουν την απάντηση για όλα, όπως για ποιους λόγους δεν πρέπει να πηγαίνουν σχολείο και γιατί δεν πρέπει να κάνουν τίποτα όταν βρίσκονται εκεί. Πολλές φορές τα επιχειρήματά τους έχουν βάση εξαιτίας της εξυπνάδας τους.

5. Ο άσχημος γραφικός χαρακτήρας: Πάρα πολλά έξυπνα παιδιά έχουν πρόβλημα με τον γραφικό τους χαρακτήρα. Το πρόβλημα εμφανίζεται συχνά επειδή προσπαθούν να γράψουν γρήγορα., αλλά μπορεί και να είναι σύμπτωμα κάποιας αναπτυξιακής διαταραχής, όπως η δυσγραφία ή η δυσπραγία.

6. Η ευαισθησία: Πολλά χαρισματικά παιδιά είναι υπερευαίσθητα και σωματικά και ψυχικά. Συμπάσχουν εύκολα και μερικά είναι υπερευαίσθητα στους περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως ο πολύς θόρυβος ή τα έντονα χρώματα. Αυτό μπορεί να τα κάνει να αντιδράσουν άσχημα ή να κλειστούν στους εαυτούς τους όταν έρχονται αντιμέτωπα με θορυβώδης και γεμάτες κόσμο περιστάσεις.

7. Η δημιουργική σκέψη: Τα προικισμένα παιδιά απολαμβάνουν τις πνευματικές προκλήσεις, κυρίως τα παζλ, τους λαβυρίνθους, τα παιχνίδια στρατηγικής, όπως το σκάκι.

8. Τα επίπεδα ενέργειας: Τα παιδιά με ξεχωριστά ταλέντα έχουν συχνά πολύ υψηλά επίπεδα ενέργειας και μπορεί να σταματήσουν να κοιμούνται το μεσημέρι από πολύ μικρή ηλικία. Δυστυχώς, κατά κανόνα, δεν κοιμούνται πολύ.

9. Ο πειραματισμός: Τα έξυπνα παιδιά λατρεύουν τα πειράματα. Τους αρέσει να ψάχνουν πράγματα από μόνα τους και απολαμβάνουν να αναλαμβάνουν πράγματα και να τα φέρνουν εις πέρας μόνα τους.

10. Το επάγγελμα των γονιών του: Κι όμως είναι πολύ πιθανόν να έχετε ένα πολύ έξυπνο παιδί αν εσείς ή ο σύζυγός σας ασχολείστε με μηχανολογία, υπολογιστές, επιστήμες ή μουσική.

 Ωστόσο, προβλήματα ανακύπτουν συχνά στα χαρισματικά και ταλαντούχα παιδιά. Τα προβλήματα αυτά είτε είναι ακαδημαϊκής φύσης, είτε είναι κοινωνικής φύσης. Δηλαδή, πολλές φορές η ακαδημαϊκή επίδοση ενός παιδιού μπορεί να είναι χαμηλή ή ακόμα να έχει αρκετές απουσίες όταν το σχολικό περιβάλλον δεν είναι επαρκές. Επίσης, περιθωριοποιούνται από τους συνομηλίκους τους, νιώθουν να μην ανήκουν και ότι ξεχωρίζουν ενώ πολλές φορές επιλέγουν να υποβαθμίζουν δημοσίως τις ικανότητές τους ώστε να είναι αποδεκτοί από τον περίγυρο. Συχνά συνδυάζονται και με μαθησιακές δυσκολίες αν πχ η γραφή τους δεν συμβαδίζει με το επίπεδο σκέψης σε μικρές ηλικίες ενώ μπορεί και να συνυπάρχουν ή να συγχέονται όπως αναφέραμε και με το Σύνδρομο Υπερκινητικότητας και Διάσπασης Προσοχής.

Η αντιμετώπιση τέτοιων παιδιών οφείλει να περιλαμβάνει ειδικά προγράμματα παρέμβασης με κατάλληλη ενίσχυση του διδακτικού υλικού στο σχολείο αλλά και ενδιαφέρουσες εξωσχολικές δραστηριότητες. Τέλος οι γονείς οι ίδιοι πρέπει να μάθουν να μιλάνε, να ακούνε και να διαβάζουν μαζί με το παιδί τους και να φροντίσουν να εκμεταλλευτούν και να αναπτύξουν σωστά τα δυναμικά του παιδιού με υπομονή και αγάπη.